De uitvoering van de dertig regionale energiestrategieën gaat beginnen. Er breekt een nieuwe spannende fase aan: hoe vertaal je de RES naar lokale energieprojecten met draagvlak en meerwaarde voor de omgeving? Greenchoice pakt het zo aan dat bewoners volop kunnen meedoen, investeren en profiteren. Jeroen Vanson en Bastiaan de Boer uit ons participatie-team vertellen hoe zij enthousiasme weten op te wekken bij omwonenden van windmolens of zonnedaken.
Participatie bij lokale energieprojecten is een vak apart. Een team met zeven medewerkers werkt bij Greenchoice fulltime aan participatie van huishoudens en bedrijven bij lokale duurzame energieprojecten, in de brede zin van het woord: meepraten en meedoen. De expertise komt als geroepen nu in het Klimaatakkoord staat dat ‘er bij de uitvoering van de RES’en naar gestreefd wordt dat vijftig procent van de productie van hernieuwbare opwek in handen komt van de lokale omgeving, zoals inwoners en bedrijven’.
Benut kennis marktpartijen bij energieprojecten
“Onze oproep aan gemeenten is om bij dit streven de kennis en ervaring van marktpartijen te benutten,” zegt Jeroen Vanson, manager van het participatie-team: “Betrek ons en andere marktpartijen zo vroeg mogelijk. Als energieleverancier kunnen wij bijvoorbeeld helpen bij het mobiliseren van de voorstanders van groene stroom. Wij zijn gewend om uitdagingen rondom decentrale energieprojecten te vertalen naar aantrekkelijke proposities. Dat doen we door de lokaal opgewekte stroom beschikbaar te stellen en door mensen mee te laten denken en mee te laten profiteren. We kunnen zelfs de hele administratie regelen, tot en met de verrekening op de energienota.”
Meepraten en meedoen
Hoe dat succesvol samen kan gaan is te zien bij het concept ‘Goede Buren’. Samen met Windunie, Meewind en het lokaal Energie Transitie Fonds ontwikkelt Greenchoice hierbij drie windmolens nabij Moerdijk met een intensieve participatie-aanpak. “We voeren gesprekken tot op huishoudenniveau: Welke zorgen heb je over de windmolens? Hoe kun je meedoen?” vertelt projectmanager Bastiaan de Boer. ‘Goede Buren’ ontstond na een uitvraag van het Rijksvastgoedbedrijf. Dat zocht een windplan met meerwaarde voor de omgeving en betrokkenheid van de omgeving. De Boer: “Dat is gelukt. In elke fase zijn we in gesprek gebleven. En met behulp van een fonds vloeit er letterlijk geld terug, naar maatschappelijke projecten die door de omwonenden zelf worden bepaald. Daarnaast kunnen omwonenden participeren en maken we via educatie en een kunstproject de maatschappelijke waarde van groene stroom zichtbaar.”
Iedereen kan participeren
Inmiddels werkt Greenchoice samen met 130 energiecoöperaties, waarmee al ruim 300 lokale projecten zijn gerealiseerd. De projecten zijn vaak 100% in eigendom van omwonenden, maar ook zonder eigen investering is het vaak mogelijk om mee te doen. Bovendien is er een participatiemodel voor huurders, die tot nu toe vaak aan de zijlijn staan. Ruim negentig projecten zijn daarnaast gefinancierd via investeringsplatforms als ‘ZonnepanelenDelen’ en ‘Duurzaam Investeren’. Vanson: “Via dit soort platforms kunnen we financiering ophalen bij de directe omgeving. We stimuleren het meedoen door extra voordeel te bieden aan naaste buren van een project. Ons uitgangspunt is dat iedereen kan participeren ongeacht woonsituatie of inkomen. Met onze aanpak en ervaring zorgen we daarvoor.”
