Net als onze hele samenleving merken ook energiecoöperaties de gevolgen van de vergrijzing. Nieuwe en jonge deelnemers zijn nodig voor het voortbestaan van je coöperatie. Daarom is het belangrijk om jongeren al vroeg te betrekken en te enthousiasmeren voor het zelf opwekken van groene energie. Dat kan op heel veel manieren. Bij energiecoöperatie Zuiderlicht in Amsterdam doen ze dit al jaren en dat werpt zijn vruchten af. Lees en laat je inspireren.
Energiecoöperatie Zuiderlicht is een initiatief van woonbootbewoners aan de Schinkel in Amsterdam. Als bewoners van een huis op het water zijn ze nauw verbonden met de natuur. Ze zagen met lede ogen aan hoe groot de impact was het verkeer van de nabijgelegen A10 en luchthaven Schiphol op de leefomgeving van hun kinderen. Zelf groene stroom opwekken is een belangrijke stap in het veiligstellen van een leefbare buurt voor toekomstige generaties. Ze waren dan ook een van de eerste Amsterdammers met eigen zonnepanelen.
Eigenaar van 30 zonnedaken
Al gauw na de aanleg van de eerste panelen ontstond het idee voor uitbreiding. Met de voetbalvereniging ASV Arsenal als buurman kwam een volgende locatie al snel in beeld: het dak van het clubgebouw. Samen met omwonenden en Arsenal-leden realiseerden ze 180 zonnepanelen. Dat was het begin van een ambitieus plan voor uitbreiding naar zoveel mogelijk Amsterdamse daken. Inmiddels is coöperatie Zuiderlicht eigenaar van 30 zonnedaken op diverse locaties, van woonblokken en kantoren tot scholen en clubhuizen, verspreid over de hele stad.
Coöperatie Zuiderlicht is al jaren actief bezig met het benaderen en betrekken van de jongere doelgroep. “Het is zeker belangrijk om jongeren aan je energiecoöperatie te verbinden”, beaamt Aukje van Bezeij, actief lid van energiecoöperatie Zuiderlicht en onder meer verantwoordelijk voor werving en communicatie. Maar, benadrukt ze: “Energiecoöperaties drijven op actieve leden, jong én oud. We zijn enorm blij met onze oudere leden die ongelofelijk veel expertise en ervaring inbrengen. Ze hebben over het algemeen meer tijd beschikbaar en we zijn super dankbaar dat ze die aan de coöperatie willen besteden.”
Jongeren betrekken via de ouders
Het betrekken van een jongere doelgroep is wel belangrijk voor de verspreiding van het onderliggend gedachtengoed: bijdragen (of samen werken) aan de energietransitie voor een leefbare wereld. “Zuiderlicht legde veel zonnepanelen op daken van schoolgebouwen en clubhuizen van sportverenigingen en dus is de jongere doelgroep altijd al vroeg in beeld geweest. De jongeren betrekken we via de ouders en de leerkrachten van die scholen.”
“Ouders en ook grootouders kunnen hun investering in zonnepanelen op naam van hun kind of kleinkind te zetten. Dan ontvangen de (klein)kinderen de rente, zeg maar zakgeld van de zon, en later als de lening vrijvalt, ook het ingelegde bedrag. Kinderen krijgen van mij een mail waarin ik uitleg wat ze van hun ouders of grootouders hebben gekregen. Ook geef ik aan dat ze altijd kunnen bellen als ze er vragen over hebben, of als ze een spreekbeurt over bijvoorbeeld energie of zonnepanelen willen houden.” En als we iets te vieren hebben vragen we ze om ons te helpen met ontvangst en catering. We geven ze een actieve rol.”
Studenten inhuren voor projecten
Daarnaast richt Zuiderlicht zich op de doelgroep studenten. Die betrekken ze op een hele andere manier. “We hebben onlangs twee studenten aangetrokken: junioren die betaald krijgen via Energiestudent. Een van hen helpt mij met de communicatie, onder meer met social media gericht op jongeren. Zij spreken de taal van jongeren en zijn bekend met deze kanalen. De ander organiseert onder andere onze nieuwe training voor projectleiders. Dat doen we in samenwerking met COOP Centraal, de UvA en de HvA. De training is gratis, voor jong en oud.”
Coöperaties kunnen jongeren ook betrekken bij de installatie van zonnepanelen, zoals Zuiderlicht deed bij de installatie van weespanelen op het Marineterrein. Daarbij waren onder andere studenten van AMS en jongeren uit Zuidoost betrokken. Die laatsten zijn in beeld gekomen via de gemeente die verschillende projecten met jongeren doet. “We hebben dus veel jonge leden waarvan een enkeling ook een actieve rol pakt, zoals Ries Verhoeven. Hij werkt bij Energie Samen en zet zich daarnaast in voor het werven van andere jongeren bij de lokale energietransitie. Tot slot zijn we, als onze energie en agenda het toelaat, altijd bereid om bij te dragen aan onderzoek en summer courses van lokale onderwijsinstellingen zoals de UvA, de VU en de HvA.”
Tips voor het werven van jongeren
- Begin in je eigen omgeving. Bewoners en omwonenden hebben kinderen. Kijk of je die kunt betrekken.
- Spreek je jonge leden aan en vraag of ze een actieve rol willen spelen op een onderwerp dat hen aanspreekt. Maak ze ambassadeurs van je coöperatie.
- Informeer bij de gemeente welke jongerenorganisaties er zijn en of er participatieprojecten met jongeren zijn, waarin jullie een rol kunnen spelen.
- Ga een samenwerking aan met onderwijsinstellingen. Vaak is daar al aandacht voor het klimaat en de energietransitie. Kijk hoe je daaraan kunt bijdragen, bijvoorbeeld door gastlessen te geven.
