Naast Kinderburgemeesters en Nachtburgemeesters heeft Nederland ook Klimaatburgemeesters. Al zo’n 260 zelfs. Het concept, opgezet door het ministerie van Klimaat en Groene Groei, is een groot succes. Bij Greenchoice worden we ook vrolijk van dit soort mooie initiatieven. Dus gingen we in Haarlem op bezoek bij afzwaaiend Klimaatburgemeester Ton Belderok (71) en spraken daar ook met Tilburgs nieuwe aanwinst: Dieuwertje Vorstenbosch (32).
Wat is een Klimaatburgemeester?
Ton: “Simpel gezegd heb je een verbindende rol tussen de samenleving, de overheid en het bedrijfsleven om duurzame initiatieven te bevorderen. Het is een vrijwillige erebaan. Klimaatburgemeesters zoals Dieuwertje en ik zijn zichtbaar in de gemeenschap en wij helpen om projecten te realiseren door samenwerking te stimuleren. We stropen de mouwen op in plaats van alleen te praten over problemen.”
Dieuwertje: “Precies dat! Wij weten dat er veel expertise en goede ideeën te vinden zijn bij burgers en experts. Zo proberen wij deze kennis te bundelen en te gebruiken om duurzame oplossingen te ontwikkelen. Wij maken initiatieven zichtbaar en laten zien wat er mogelijk is. Wij Klimaatburgemeesters denken vooral in oplossingen.”
Waarom zijn jullie Klimaatburgemeester geworden?
Ton: “Een gemeenteraadslid zag in mij de potentie en ik wilde het wel een weekje doen. Dat was alleen véél te kort om echt impact te maken. Ik besloot het een jaar te doen, maar het werden er uiteindelijk twee. Nu mag mijn opvolger het stokje overnemen in Haarlem.”
Wat hebben jullie zoal bereikt?
Ton: “Ik heb me onder meer ingezet om basisscholen te ondersteunen bij het vergroenen van hun schoolpleinen. Dit ging verder dan alleen adviseren. Ik bemiddelde tussen scholen en de gemeente om bureaucratische obstakels te overwinnen en projecten te versnellen. Ik geloof in de kracht van een directe aanpak. Met een tienminutengesprek kon ik mensen vaak al doorverwijzen naar de juiste persoon of instantie. Daarnaast benaderde ik bedrijven om hen te wijzen op kansen voor vergroening op hun eigen terrein. Ik overtuigde ze van het belang van duurzaamheid. Ik gaf ze praktische tips en wees ze op financiële voordelen.”
Dieuwertje: “Ik moet nog echt beginnen, maar ik zie Klimaatburgemeesters als aanjagers van verandering. We willen mensen inspireren en in beweging krijgen. Weet je, iedereen kan Klimaatburgemeester worden hè. Als je maar goede ideeën hebt en gemotiveerd bent.”
Wat zijn de grootste uitdagingen?
Ton: “Veel mensen zijn overtuigd dat hun individuele bijdrage er niet toe doet. Het is een uitdaging om ze te laten zien dat collectieve actie begint met individuele stappen en dat alle kleine beetjes helpen.”
Dieuwertje: “Het kan moeilijk zijn om mensen te overtuigen die vastgeroest zijn in negatieve denkpatronen. Sommigen zien duurzaamheid als een verplichting in plaats van een kans. Het is onze taak om die perceptie te veranderen en te laten zien dat duurzame keuzes leuk en interessant zijn.”
Hoe zien jullie de toekomst van Klimaatburgemeesterschap?
Ton: “Mijn droom is dat iedere gemeente in Nederland een Klimaatburgemeester heeft. We moeten met z'n allen onze verantwoordelijkheid nemen om de klimaatcrisis aan te pakken. Het is een gezamenlijke inspanning waarbij écht iedereen een rol kan spelen.”
Dieuwertje: “Ik hoop dat we meer oplossingsgericht gaan denken. We moeten de kennis, creativiteit en energie van burgers en experts bundelen om samen te werken aan de toekomst.”
Hoe kunnen mensen zelf verschil maken?
Ton: “Kies bijvoorbeeld voor producten van lokale ondernemers om transportkosten en CO2-uitstoot te verminderen. Je steunt er ook de lokale economie mee. En plant bomen in je tuin of buurt. Bomen absorberen CO2 en verbeteren de luchtkwaliteit. Vervang tegels door groen en vergroen je platte dak! Dit bevordert de biodiversiteit, waterafvoer en verkoelt je omgeving.”
Dieuwertje: “Denk vooral goed na over de energietransitie, vergroening en circulaire economie. En wees creatief! Ik bedacht bijvoorbeeld De Plantenservice, een opgepimpte winkelkar waarmee ik door het centrum van Tilburg reed en gratis plantjes en stekjes uitdeelde. Van een ander project, de Voedselbankjes van gerecycled hout, wil ik er volgend jaar 200 hebben staan in Tilburg. Mensen kunnen hier levensmiddelen op zetten die ze niet gebruiken die anderen kosteloos kunnen meenemen.”
Nog tips voor de Klimaatburgemeesters van de toekomst?
Ton: “Denk buiten de gebaande paden en durf samen te werken aan oplossingen. Wees niet bang om je stem te laten horen en je in te zetten voor een betere wereld.”
Dieuwertje: “Juist! Begin met kleine stapjes en wees niet bang om fouten te maken. Het is een leerproces waarbij we elkaar motiveren.”
Ton: “Ik stop dus na twee jaar en mijn opvolgster wil ik het volgende graag meegeven: wees een inspirator en een aanjager. Dat doe je door samen te werken, je te focussen op wat er wél kan en samen concrete acties te stimuleren. Sluit aan bij bestaande initiatieven in plaats van het wiel opnieuw uit te vinden. En maak successen zichtbaar, hoe klein ze ook zijn.”
Ook Klimaatburgemeester worden?
Laadpalen in je straat, meer groen in de wijk... Als Klimaatburgemeester kun jij het samen met anderen regelen. Meer weten en jezelf aanmelden? Ga dan naar: https://nkw2024.nl/klimaatburgemeester
