Greenchoice streeft naar een wereld die zo snel mogelijk onafhankelijk is van fossiele grondstoffen. Zolang we daar nog niet zijn, leveren wij wel aardgas aan onze klanten, maar combineren we dat met het ondersteunen van verschillende bos- en natuurprojecten. Dat doen we in binnen- en buitenland. Wij hebben bijvoorbeeld in het verleden het bosbeschermingsproject Kariba in Zimbabwe ondersteund door via het bedrijf South Pole CO₂-certificaten uit het project te kopen. De afgelopen periode hebben wij onderzoek gedaan naar het Kariba-project. Dit in reactie op de media-aandacht voor het Kariba-project, waarin wordt gesteld dat de CO₂-impact van het project en de financiële impact voor de lokale bevolking aanzienlijk lager zouden zijn dan aanvankelijk ingeschat. We hebben zowel interne als externe experts geraadpleegd en in dit bericht publiceren we de bevindingen van ons onderzoek.
Het Kariba-project
We vinden het belangrijk te investeren in schone innovaties om zo onze CO₂-voetafdruk te verkleinen. We reduceren waar we kunnen en daarnaast proberen we te compenseren waar het nog nodig is. Dat kan bijvoorbeeld via investering in CO₂-certificaten, in projecten waarmee CO₂-uitstoot wordt verminderd of vastgelegd. Per certificaat wordt 1 ton CO₂-impact gerealiseerd. Van 2011 tot 2021 hebben we een deel van het door ons geleverde aardgas gecombineerd met CO₂-certificaten van het Kariba-project. Dit is een grootschalig bosbeschermingsproject in Zimbabwe. De aankoop vond plaats via South Pole, een consultant, ontwikkelaar en handelaar in CO₂-certificaten. De CO₂-voetafdruk van het door ons verkochte gas werd in die jaren dus deels hiermee gedekt. Toen we de samenwerking aangingen met South Pole was er nog sprake van een zeer hoge mate van ontbossing in Zimbabwe en het Kariba-project is opgestart om die ontbossing te verminderen. De activiteiten van het Kariba-project zijn gericht op het vermijden van houtkap en bosbranden. Het project zet niet alleen in op natuurbehoud, maar helpt ook een grote hoeveelheid mensen met extra waterputten, brandpreventie, duurzame landbouw en ondernemen. Hiermee wordt op meerdere vlakken tegelijk impact gemaakt: CO₂, biodiversiteit en sociale impact.
Na 2020 hebben we geen Kariba-certificaten meer gekocht. Greenchoice is toen, als onderdeel van een nieuwe strategie, op een andere manier bos- en natuurprojecten gaan ondersteunen. Maar nog steeds met impact op klimaat, biodiversiteit en lokale inwoners. Een voorbeeld hiervan is het mangroveproject in Guinee-Bissau.
1 ton CO₂-impact per certificaat
In gecertificeerde bosprojecten worden regelmatig metingen gedaan van de hoeveelheid CO₂ die opgeslagen is in de bossen in het projectgebied. Die metingen worden vergeleken met een scenario waarin het project niet zou bestaan (baseline). Het verschil tussen de gemeten CO₂-opslag en de baseline, is de impact van het project (de vermeden ontbossing) en wordt uitgegeven als certificaten.
Onderzoek en bevindingen
We hebben interne en externe experts geraadpleegd. Ook hebben we vragen uitgezet bij South Pole en VERRA, een non-profit organisatie die onder andere de Verified Carbon Standard (VCS) beheert. Zij werkt samen met overheden, bedrijven en maatschappelijke organisaties om het gebruik van haar standaarden en methodologieën te bevorderen. Onze bevindingen vatten we hieronder kort samen.
Onze algemene conclusie is dat we nog steeds positief zijn over het Kariba-project. De VERRA standaard -waaronder dit project is gecertificeerd - is de afgelopen jaren verder doorontwikkeld, waardoor deze nog betrouwbaarder is geworden. Hoewel de baseline van het Kariba-project waarschijnlijk moet worden bijgesteld, wordt de beoogde CO₂-impact voor de uitgegeven certificaten naar verwachting uiteindelijk wel gewaarborgd door de ingebouwde veiligheidsmechanismen in de VERRA standaard en methodologie.
- De CO₂-certificaten uit het Kariba-project die Greenchoice heeft aangekocht zijn uitgegeven conform internationaal erkende standaarden en regels, waaronder de Verified Carbon Standard (VCS) van VERRA. Deze zijn zo opgebouwd dat ze zo goed mogelijk waarborgen dat een uitgegeven CO₂-certificaat 1 ton CO₂-impact representeert.
- Voor het Kariba-project lijkt de gerealiseerde CO₂-impact over de laatste 10 jaar nu lager dan aanvankelijk voorspeld. De reden hiervan is dat de ontbossing in Zimbabwe minder snel gaat dan oorspronkelijk gevreesd. Dat komt waarschijnlijk door het nieuwe landbouwbeleid dat is ingezet na de dood van president Mugabe in 2019. Dit is dus eigenlijk goed nieuws voor de bossen van Zimbabwe.
- De totale gerealiseerde CO₂-impact is momenteel nog niet volledig helder. Er loopt nog een onderzoek naar de ontbossing in de omgeving en VERRA voert in het najaar van 2023 een controle uit. Zo’n inventarisatie van de baseline is een vaste waarborg in het systeem. Daardoor kan de tot nog toe door het Kariba-project daadwerkelijk gerealiseerde CO₂-impact pas begin 2024 worden bepaald.
- Mocht de gerealiseerde CO₂-impact tijdelijk lager blijken te zijn dan voorspeld, dan treden onder de VCS-regels een of meerdere veiligheidsmechanismen in werking om de uiteindelijke CO₂-impact voor de uitgegeven CO₂-certificaten alsnog zo goed mogelijk te waarborgen.
- Greenchoice vertrouwt op de Verified Carbon Standard met haar ingebouwde veiligheidsmechanismen en wacht de uitkomst van de controles af, voordat er definitief conclusies worden getrokken over het Kariba-project.
- We vinden het belangrijk dat onze projecten voldoen aan de Climate, Community and Biodiversity Standards (CCB-standaarden) van VERRA. Dit houdt in dat de sociale impact ook geverifieerd wordt en dat mensen in het projectgebied geïnterviewd worden. Greenchoice kan aan de hand van de openbare auditverslagen en monitoringrapporten van het project zien dat de lokale gemeenschappen geholpen zijn door het Kariba-project.
Woordenlijst
CO₂-certificaat
CO₂-certificaten staan voor een hoeveelheid uitstootvermindering of opslag van broeikasgassen waarvoor financiële verantwoordelijkheid wordt genomen door middel van steun aan klimaatbeschermingsprojecten. Eén certificaat komt overeen met een impact uitgedrukt in één ton CO₂.
VER
Verified Emission Reductions (VERs) zijn CO₂-certificaten
Kariba-project
Een grootschalig REDD+ bosbeschermingsproject in het gebied Kariba in Zimbabwe (https://registry.verra.org/app/projectDetail/VCS/902)
VERRA
Een non-profit organisatie die onder andere de Verified Carbon Standard (VCS) ontwikkelt en beheert. Zij werkt samen met overheden, bedrijven en maatschappelijke organisaties om het gebruik van haar standaarden en methodologieën te bevorderen.
VCS
Het Verified Carbon Standard (VCS) programma is een wereldwijd programma dat toeziet op de toewijzing van CO₂-certificaten. Het stimuleert de financiering van activiteiten die emissies verminderen en verwijderen, bestaansmiddelen verbeteren en de natuur beschermen.
CCB-standaarden
De CCB-standaarden van VERRA zien erop toe dat een bepaald project tastbare voordelen oplevert voor zowel het klimaat, de gemeenschap als de biodiversiteit. Ze kunnen worden toegepast op elk landbeheerproject, inclusief bebossing, duurzame landbouw en graslandbeheer. Ze kunnen apart worden toegepast op een project of in combinatie met VCS-certificering.
Baseline
Een baseline is een geschatte waarde waartegen verandering kan worden afgemeten. Dus in het voorbeeld van Kariba is de ‘baseline’ de geschatte/voorspelde mate van ontbossing die in het gebied zou hebben plaatsgevonden zonder het Kariba-project. De werkelijke mate van ontbossing wordt dan afgezet tegen de baseline-waarde en het verschil is de CO₂-impact van het project. De baseline wordt bij de start van het project vastgesteld. VCS schreef voor dat de baseline elke 10 jaar opnieuw gevalideerd moest worden. Inmiddels is dat elke 6 jaar geworden.
